Een accountant is ook maar een mens
Begin jaren negentig is een groep Hongaarse studenten naar Amsterdam gehaald om hier de beginselen van Informatiemanagement van ons te leren. We hebben de studenten verschillende kanten van de Nederlandse (westerse) samenleving laten zien. Na afloop moest het project van een goedkeurende accountantsverklaring worden voorzien. De assistent-accountant die controle moest uitvoeren wilde bewijsstukken zien van de uitgaven die we hadden gedaan. Ten aanzien van de doorbelaste personeelskosten wilde hij een ‘volledig werktijdomvattende urenregistratie’ zien. Doordat het project vooral in overwerk was uitgevoerd en we de vertaalkosten van het onderwijsmateriaal naar het Engels niet volledig wilden doorberekenen konden we hem die niet geven. Uiteindelijk zijn we er op uitgekomen dat we geen ‘getrouw beeld’ verklaring kregen, maar een ‘tenminste’ verklaring. In accountantstermen is dat een inferieure verklaring.
Vanuit de data-view (Ciborra, 1993 : de werkelijkheid bestaat en kan met zekerheid worden bepaald) die door accountants wordt gehanteerd, moet immers door voldoende gegevensverzameling, een getrouw beeld van de werkelijkheid zijn te geven waarop beoordelingen over de rechtmatigheid van de projectuitgaven kunnen worden gebaseerd.
Voor het ministerie, dat veel eerder een decision making view (Ciborra 1993: Je hoeft niet meer te weten dan nodig is om te kunnen beslissen) hanteert, was een “tenminste verklaring” echter zeker zo goed. Ze hadden de zekerheid dat het geld in ieder geval goed was besteed en dat ze waarschijnlijk zelfs meer hadden gekregen dat waar ze voor hadden betaald.
Van mijn zwager heb ik de liefde voor vuurtorens overgenomen. Deze staat op de Mull of Kintyre. Bakens als deze zijn belangrijk om je weg te vinden, maar vertrouw nooit alleen op één baken.